پیام های اعتقادی ماه محرم

در اين مختصر به گوشه اي از درس ها و پيام هاي عاشورا از زبان كساني كه خود، اين نهضت خونين و حماسي را آفريدند مي پردازيم.

1- توحيد و ايمان به مبدأ و معاد

عقيده به مبدأ و معاد مهم ترين عامل جهاد و فداكاري در راه خداست، چنين اعتقادي در كلمات امام حسين (عليه السلام) و اشعار و رجزهاي او و يارانش نقش محوري دارد. وقتي سپاه حرّ، راه را بر كاروان امام بست، حضرت ضمن خطابه اي كه ايراد كرد، فرمود: «تكيه گاهم خداست و او مرا از شما بي نياز مي كند.» روز عاشورا وقتي بي تابي خواهرش را مي بيند، مي فرمايد: «خواهرم خدا را در نظر داشته باش، بدان كه همه زمينيان مي ميرند، آسمانيان هم نمي مانند، هرچيزي جز وجه خدا كه آفريدگار هستي است از بين رفتني است».

صبح عاشورا نيز وقتي سپاه كوفه با همهمه رو به اردوگاه تاختند با خدا چنين مناجات مي كند: خدايا! در هر گرفتاري و شدت تكيه گاه و اميدم تويي و در هر حادثه اي كه برايم پيش آيد پشتوانه مني.

باور به معاد رشته هاي علقه انسان را از دنيا مي گسلد و به او ياري مي رساند تا بتواند در مسير عمل به تكليف راحت از جان خود بگذرد.

2- اعتقاد به رسالت پيامبر

در عصر پس از پيامبر، امت دچار تجزيه شدند، برخي به سنت و دين او وفادار ماندند، ولي اكثر مردم دچار ضلالت و بدعت شدند. در مكه حضرت سيدالشهداء(عليه السلام) با ابن عباس درباره امويان حاكم صحبت مي كرد و از وي پرسيد: «نظر تو درباره كساني كه پسر دختر پيامبر را از خانه و وطن و زادگاهش بيرون كرده و او را آواره دشت و بيابان كردند و در پي كشتن وي و ريختن خونش هستند، چيست؟

در حالي كه اين پسر پيامبر، نه براي خدا شريكي قائل شده، نه غير خدا را سرپرست خويش گرفته و نه از آيين پيامبر خدافاصله گرفته است». ابن عباس در جواب عرض كرد: «درباره آنان چيزي نمي گويم، جزاين آيه قرآن كه: (آنان به خدا و پيامبرش كافر شدند...) و بعد حضرت فرمود: خدايا! شاهد باش ابن عباس به صراحت به كفر آنان نسبت به خدا و رسول گواهي داد».

در طول سفر نيز امام و خاندانش پيوسته از رسول خدا(ص) ياد مي كردند و خود را از نسل آن حضرت معرفي مي كردند و به آن افتخار كرده و كرامت و شرافت خود را در آن مي دانستند.

3- امامت

فلسفه سياسي اسلام براي مديريت جامعه بر مبناي دين در قالب و شكل امامت تجلّي مي كند. اهل بيت پيامبر به لحاظ صلاحيت هاي ذاتي شايسته تر از ديگران براي تصدّي زمام داري مسلمين اند، آنچه كه در غدير خم اتفاق افتاد، تأكيد مجدّد براي چندمين بار بود كه رسالت پيشوايي امت پس از رسول خدا(ص) را به عهده شايسته ترين فرد پس از او؛ يعني اميرالمؤمنين (عليه السلام) مي انداخت؛ هرچند كه عدّه اي رياست طلب وزورمدار با راه اندازي غوغاي سقيفه مسير امامت مسلمين را در بستري ديگر انداختند وامت را از امامت علي (عليه السلام) محروم كردند، ولي اين حق ازآن امام بود و خود او پيش از رسيدن به خلافت و پس از آن در درگيري و مناقشاتي كه با خلفا و معاويه داشت و پس ازشهادتش، امامان ديگر شيعه پيوسته بر اين حق مسلّم تأكيد كردند و آن را حق خويش و ديگران را غاصب دانستند.

قيام عاشورا، جلوه اي از اين حق خواهي و باطل ستيزي در ارتباط با اين والاترين ركن جامع اسلامي بود، امام حسين (عليه السلام) در مسير راه كوفه پس از برخورد با سپاه حرّ در خطابه اي كه ايراد كرد، چنين فرمود:
«اي مردم! اگر تقواي خدا پيشه كنيد و حق را براي صاحبانش بشناسيد، خدا ازشما بيشتر راضي خواهد بود، ما دودمان پيامبريم و به عهده داري اين امر و ولايت بر شما از ديگران كه به ناحق مدّعي آنند و در ميان شما به ستم و تجاوز حكومت مي كنند سزاوارتريم».

پيام عاشورا اين است كه در جامعه اسلامي حاكميت و ولايت حق شايسته ترين افراد است؛ يعني فردي كه تعهد ايماني بالايي داشته باشد و براي اجراي فرامين قرآن وهدايت جامعه به سوي اسلام ناب بكوشد و شيوه حكومتي اش بر مبناي عدل و قسط باشد.

4- شفاعت

مقام شفاعت براي پيامبر و خاندان او در قيامت يكي از اركان اعتقادي شيعه است. در كوفه وقتي امام سجاد(عليه السلام) را با آن حال رقّت بار و دست و زنجير بر گردن آوردند، حضرت ضمن ايراد اشعاري به اين نكته مهم اشاره مي كند و مي فرمايد:

«اگر روز قيامت ما و پيامبر خدا در يك جا جمع شويم، شما چه خواهيد گفت و چه حرفي براي گفتن يا عذرخواهي داريد؟».

در سخناني هم كه حضرت زينب در كوفه داشت، از جمله به اين شعر تمثّل جست كه:

«آن گاه كه پيامبر (در قيامت) به شما بگويد: چه كرديد؟ شما كه امت آخرالزمان هستيد! چه جوابي خواهيد داد؟».
يادآوري موضوع اعتقادي شفاعت نوعي ملامت بر عملكرد دشمنان نيز بود، چراكه جنايت آنان به ذريّه پيامبر(ص) با وضع امتي كه به شفاعت آن حضرت اعتقاد داشته باشند ناسازگار است.

درخواست شفاعت و اميد به آن كه در زيارت نامه ها آمده است، همين اثر تربيتي را دارد، از جمله در زيارت امام حسين (عليه السلام) مي خوانيم: «اللّهم ارزقني شفاعه الحسين يوم الورود».

5- بدعت ستيزي

امام حسين (عليه السلام) مصداق بارزي از عمل به اين تكليف الهي به دفاع از حريم دين پرداخت و از انگيزه هاي خويش احياي دين و بدعت ستيزي را برشمرد، از جمله در نامه اي كه به بزرگان بصره نوشت چنين آمده است:

«أدعوكم الي كتاب الله و سنه نبيّه فان السنّه قد اُميتت و البدعه قد اُحييت»؛ شما را به كتاب خدا و سنت پيامبرش دعوت مي كنم، همانا سنت پيامبر مرده و بدعت زنده شده است.

*** از عاشورا بیاموزیم ***

از عاشورا، رهایى از رفاه زدگى، وارستگى از علایق زندگى، رهایى از بیم و امید شیطانى، معروف گرایى، منكرستیزى، پاسدارى از حقوق اجتماعى، احساس مسئولیت‏، ایمان به غیب، آخرت گرایى، دفاع از دین، اصلاحات راستین، جهاد براى احیاى اسلام و اجراى قرآن، بى ‏بال پریدن، و از شهادت خود و یاران نهراسیدن را بیاموزیم .

تاريخ  ارسال:چهارشنبه 21 آبان 1393 - 09:17

کد:7574-1403