حقوق ورزشی
مسئولیت‎های حقوقی داوران( 1)

شناسه خبر: 10093   شنبه 10 مرداد 1394 - 11:54

آنچه در باره‎ی داوری، بدیهی و روشن می‎باشد این است که؛ امر داوری، چه به خوبی انجام شود و چه با ایراد و اعتراض مواجه باشد تا جایی‎که منجر به تخلف انضباطی نشده یا سبب حادثه‎ای که زیان مالی و یا آسیب جسمانی برای دیگران به همراه داشته باشد، نشود، از شمول حقوق ورزشی، بیرون است.

به بیان دیگر هر گاه عملکرد داور در مقام داوری، تخلف انضباطی به شمار آید، مسئولیت انضباطی در پی خواهد داشت و طبیعتاً برابر مقررات آیین‎نامه انضباطی با وی برخورد می‎شود.

چنـانچه از ناحیه عملکرد او ضـرر و زیان مالی به دیگران وارد شود، مسئولیت مدنی برای وی تحقق پیدا می‎کند. نهایتاً اگر اقدامات داور با عناوین مجرمانه انطباق داشته باشد، مسئولیت کیفری در مورد او موضوعیت خواهد داشت.

اما در راستای مسئولیت‎های حقوقی ناشی از عملکرد داوری داوران، پرسشی را که حقوق ورزشی باید پاسخ دهد این است که انجام یا عدم انجام چه اقدامات یا چه بایدها و نبایدهایی برای داور می‎تواند موجب یکی از مسئولیتهای پیش گفته باشد؟ پاسخ جزیی به این پرسش، با لحاظ تنوع فراوان رشته‎های ورزشی و مقتضیات و مقررات خاص حاکم بر داوری در هر ورزش، تقریباً ممکن نیست و در حد گنجایش این نوشته هم نمی‎باشد. از این رو، باید به ارایه پاسخ کلی و به ذکر مهمترین مصادیق اکتفا نمود.


داوری کردن داور، برابر مقررات و اصرار او بر اجرای مقررات مسابقات از سوی بازیکنان، یکی از مهمترین تکالیف مصداقی داوران است که چهارچوبه کلی برای سایر تکالیف او هم به شمار می‎آید. این تکلیف، از آن رو محوری است، که چون اداره‎ی امور ورزشها در هنگام مسابقات برابر با مقررات مربوط به هر ورزش، منحصراً با داور می‎باشد و دیگران در آن نقشی ندارند، در این محدوده زمانی تنها اوست که نسبت به اجرای مقررات و الزام به اجرای آنها مسئول می‎باشد.

به بیان دیگر داور در محدوده‎ی زمانی مسابقات، حاکم مطلق‎العنان است و همه‎ی مسئولیت‎ها بر عهده وی می‎باشد. به همین دلیل، عمل نکردن به مقررات، ناآگاهی وی از مقررات یا بی توجهی او به نقض مقررات از سوی ورزشکارانی که در حال مسابقه دادن هستند همگی در تعارض با تکلیف محوری داور و موجب مسئولیت حقوقی برای او خواهد بود.

تکلیف جامع و کلیدی دیگری که بر عهده‎ی داور قرار می‎گیرد، لزوم اعمال نظارت مستمر و دقیق بر تمام امور مسابقه‎ای است که او داوری آن را بعهده دارد.

همچنین داور به تناسب ورزشی که اداره و داوری آن را به عهده دارد از جمله باید حسب مورد بر وسایل و تجهیزات مورد استفاده برای انجام مسابقه هم نظارت کند و از سالمی و بی عیبی آنها در هنگام مسابقه اطمینان داشته باشد.

مثلاً در مسابقات تکواندو که روی تشک‎های مخصوص (شیاپ جانگ) برگزار می‎شود اگر در اثر فعالیت ورزشکاران مسابقه دهنده، تنظیم این تشک‎ها به هم خورده و بین آنها فاصله ایجاد شده باشد، این داور است که باید از برگزاری مسابقه تا رفع مشکل، خودداری نماید. یا اگر این وضعیت در هنگام مسابقه بوجود آمد باید بلا فاصله بازی را متوقف و از مسئولین مربوطه رفع مشکل پیش آمده را بخواهد.

اگر این کار را نکند و ورزشکاران حاضر در میدان مسابقه از ناحیه‎ی همین ایراد آسیب ببینند، او مسئول حادثه خواهد بود. در مواردی چنانچه داور تشخیص داد تجهیزات مورد استفاده معیوب و یا ناقص است یا مطابق استانداردهای مربوطه نمی‎باشد، نباید اجازه برگزاری مسابقه را بدهد. مثلاً داور مسابقات فوتبالی که در فصل زمستان برگزار می‎شود اگر ببیند که بخشی از زمین مسابقه، یخ زدگی دارد، پیش از رفع مشکل نباید اجازه دهد مسابقه برگزار شود. اگر اجازه داد و حادثه‎ای رخ داد، داور مسئول حادثه می‎باشد.

نظارت بر وسائل و تجهیزات شخصی ورزشکاران هم به تناسب رشته‎های ورزشی و برابر مقررات می‎توانـد از جمله وظائف داور باشد. از آنجـا که وسایل و تجهیزاتی که ورزشکاران در مسابقات استفاده می کنند باید دقیقاً برابر با استانداردهای مربوطه باشد تا باعث آسیب دیدگی خود ورزشکاران استفاده کننده و دیگر ورزشکاران حاضر در میدان مسابقه نشود، نظارت برای اطمینان از سالم و استاندارد بودن این‎گونه وسایل، پیش از مسابقه و گاهی در هنگام مسابقه، در بسیاری از موارد، بخشی از وظایف داوران منظور شده است.

از این رو، داور در مواردی که وظیفه بازدید از این وسایل را به عهده دارد باید این اقدام را به طور دقیق انجام دهد و اگر نقص یا مشکلی را مشاهده کرد، تکلیف دارد از آغاز مسابقه پیش‎گیری کند و اگر آغاز شده و در هنگام مسابقه نقص یا اشکال را تشخیص داد باید مسابقه را بلا فاصله متوقف کند و تا رفع نقص نشده، نباید اجازه آغاز دوباره بدهد.

بدیهی است، تکلیف نظارت بر این‎گونه وسایل، افزون بر این‎که با هدف حصول اطمینان از سالم و استاندارد بودن آنها صورت می‎گیرد، اهداف دیگری مانند اطمینان از درست استفاده کردن (مثلاً صحیح بستن هوگو یا ساق‎بند در تکواندو) و اطمینان از بکار نبردن وسایل با سوء نیت را نیز دنبال می‎کند.


روشن است چنانچه داور به این‎گونه باید ها و نبایدها عمل نکند و یا به هر دلیل کم توجهی یا بی توجهی نماید، در برابر حوادث مربوطه مسئول خواهد بود. بر این پایه، آن‎گونه که پیشتر هم اشاره شد داور باید متناسب با هر ورزشی که عهده دار قضاوت آن است بر کم و کیف همه مقررات مربوطه احاطه و تسلط کامل داشته باشد.

ناآگاهی و یا کم اطلاعی ورزشکاران از مقررات، بی توجهی آنها به مقررات و یا اجرا نکردن مقررات توسط ورزشکاران نمی‎تواند موجب نفی مسئولیت‎های داور باشد. داوران در این‎گونه موارد باید مراقبت داشته باشند که اولاً، ناآگاهی ورزشکاران از قوانین یا رعایت نکردن مقررات از سوی آنها منجر به حادثه ورزشی نشود. ثانیاً، چنانچه این ناآگاهی یا کم اطلاعی از مقررات یا رعایت نکردن آن، به گونه‎ای مشهود بود که احتمال بروز حادثه ورزشی داده شود باید از طریق اخطار و سایر اقدامات پیشگیری کننده، یا حسب ضرورت، اخراج بازیکن خاطی و بالاتر از آن با قطع مسابقه، مانع از بروز حادثه شود.

دکتر محمد احسنی فروز
مسئول کمیته قضایی فدراسیون

تاريخ  ارسال:شنبه 10 مرداد 1394 - 11:54

تعداد بازديد: 255

کد:10093-1403