از لحاظ روانی، بسیار دشوار است که بازیکنان در مواجهه با حاشیه بتوانند تمرکز و آرامش خود را کنترل کنند. بازیکنان کاملاً به آنچه باید در زمین مسابقه انجام دهند، مسلط هستند اما نظر دیگران و نحوۀ تفکر آنان نیز برایشان مهم است. این مسئله می‌تواند عملکرد آنان را در زمین تحت تاثیر قرار دهد.

مشکلات دقیقا زمانی آغاز می شوند که بازیکنان اجازه می دهند که (حاشیه ها) کنترل عصبی و آرامش آنها را بهم بریزند. عصبانیت ناشی از این مسئله منجر به جنگ روانی و در نتیجه، پرخاشگری و احساس ناکامی آنان می شود و حتی ممکن است خود ورزشکار نیز به این مسئله دامن بزند و این درست همان نکته‌ای است که می خواهیم از آن اجتناب شود. بنابراین، سؤال کلیدی ما این است که چطور می توان از حس ناکامی و پرخاشگری بازیکنان در جریان مسابقه جلو گیری کرده و به آنها کمک کرد؟

1- در ابتدا باید در مورد این موضوع با خود ورزشکار صحبت کرد. با او در مورد رفتار غیرقابل قبول در زمین مثل رفتارهای پرخاشگرانه (حرف های نامناسب، دعوا، کتک کاری، شکستن و پرت کردن وسایل ورزشی، بی حرمتی به داور و بازیکن و ....) صحبت کنید، مطمئن شوید که بازیکنان قوانین اخلاقی و نتیجه عدم پیروی از آن را می دانند.

بگذارید که آنها خودشان بفهمند که چه پاسخی باید در قبال "حاشیه ها" داشته باشند و این که احساس ناکامی آنها چطور می تواند پتانسیل بهترین اجرا و بازی در زمین را محدود کند. حتی اگر در بدترین حالت، این مشکل (پاسخ پرخاشگرانه در مقابل حاشیه) برای بازیکن به وجود آمد، او با خود می اندیشد که "مربی قبلا در مورد این اتفاق به من هشدار داده بود".

2- در مورد محرک‌ها و وضعیت‌هایی که ورزشکاران ممکن است به واسطه آنها کنترل خود را از دست دهند، صحبت کنید.

بیشتر ورزشکاران زمانی دچار جنگ روانی می‌شوند و حس ناکامی و پرخاشگری را تجربه می‌کنند که فکر می‌کنند فرصت خوب خود را از دست داده اند و کنترلی بر شرایط موجود ندارند. در این مواقع، بازیکنان بیشتر از این که نگران برد و باخت باشند، مراقب این هستند که به موقع جوابی دندان شکن بدهند.

امروزه متداول ترین شکل ایجاد پرخاشگری در ورزشکاران، بی حرمتی است. این احساس می تواند محرک خوبی برای تحریک هیجان ورزشکار باشد و مربی بایستی به این هیجانات در جهت انجام بازی جسورانه جهت بدهد. برای تحریک ورزشکار پیش از شروع مسابقه، مربی به ورزشکار می گوید (حریفت برای تو احترامی قائل نیست: آدم حسابت نمی کنه) تو باید ببری و در مسابقه، خودت، احترام خودت را از حریفت بگیری.

عبارت بی حرمتی (آدم حسابت نمی کنه) مثل یک محرک عمل می کند و وارد فکر و مغز ورزشکار می شود؛ چیزی که واقعا مثل یک ماشه شلیک می شود و هیجان ورزشکار را تحریک می‌کند. بنابراین ورزشکار خودتان را باید از این محرک آگاه کنید. به همین دلیل وقتی آنها احساس می کنند که حرمتشان زیر پا گذاشته شده، اجازه نمی دهند که حریف مقابل، ذهن آنان را از مسابقه دور کند. به ورزشکارتان متذکر شوید که ارزش و احترام را باید در عمل و با اجرای جسورانه به دست آوردن و جنگ کلامی کار بی ارزشی است که فقط حریف را به هدفش (جنگ روانی، رفتار بد و باخت شما) نزدیک می کند.

3- اگر ورزش شما به گونه ای است که با یک تیم سروکار دارید، برای تیم چند کاپیتان انتخاب کرده و آنها را برای مواقع سخت آموزش دهید.

برای تیم چند کاپبتان انتخاب کرده و سعی کنید یکی از آنها در تمام مدت بازی در زمین یا میدان باشند. با کاپیتان ها در مورد مسئولیت ها و انتظاراتتان برای توازن تیم در مواقع بحرانی صحبت کنید و به آنها بیاموزید که چگونه در این شرایط با کنترل اوضاع مانع پیشروی مشکل شوند. کاپیتان ها باید مسئول بهبود ارتباطات بین مربی و بازیکنان باشند و نسبت به بحران ها و مسائل دشوار تیم متعهد بمانند.

مسئله مهم این است که به منظور تمرکز بهینه بر اجرای ورزشکاران، آنها نباید وارد حاشیه شده و به بحث یا تفکر در مورد حواشی بپردازند. به آنها یادآوری کنید که مهم نیست دیگران چه می گویند، تفکر در مورد چیزی که در کنترل شما نیست، کمکی به موفقیت شما یا تیمتان نمی کند و انجام اقدامات تلافی جویانه بر علیه آنها (آن حاشیه ها) کمکی به سربلندی شما پس از بازی نخواهد کرد.

«دکتر افسانه صنعتکاران، نیلوفر آسیاچی و محمدصادق رفعت»

کمیته پژوهش فدراسیون تکواندو